Clostridium difficile tüm dünyada görülen bir bakteridir. Bu bakteri çevrede ve sağlıklı insan ve hayvanların bağırsaklarında da bulunur. Clostridium’lar uzun süre antibiyotik kullanımı sebebiyle bağırsağın doğal florası değiştiği veya tahrip edildiği zaman ön plana çıkarlar. Bunlar bazı durumlarda ağır ishalle seyreden bağırsak iltihaplarına yol açan toksik maddeler ifraz edebilirler. Clostridium difficile hastalıkları en sık olarak hastanede yatan hastalarda görülür.
Patojenler dışkı aracılığıyla dışarı atılır. Bunlar son derece bulaşıcıdır. Küçük miktarlardaki mikroplar bile bulaşma için yeterlidir. Ancak herkes hasta olmaz.
İnsandan insana
Bulaşma genellikle insandan insana temas enfeksiyonu yoluyla gerçekleşir. Burada Clostridium’lar hastaların eser miktardaki dışkı kalıntılarının eller aracılığıyla aktarılması sonucu bulaşırlar. Patojenler ellerden ağza geçerler.
Kirlenmiş nesneler aracılığıyla
Bakteriler, spor adı verilen dirençli, daimi bir formda mide bağırsak sisteminin dışında da yaşayabilirler, hatta bazen yıllarca canlı kalabilirler. Bu sebeple bulaşma, tuvaletler, kapı kolları, tutamaklar veya tırabzanlar aracılığıyla da gerçekleşebilir.
Bağırsak iltihabı kendini aniden başlayan, sulu ishaller, bulantı, karın ağrısı ve ateş şeklinde belli eder. İshallerin belirgin kötü bir kokusu vardır ve bazen kanlı olabilir. Bazı vakalarda hastalık kendiliğinden iyileşir.
Olası komplikasyonlar, bağırsak düğümlenmesi, kalın bağırsakta akut genişleme, bağırsak çeperinde delik ya da yırtık oluşumu veya kan zehirlenmesidir (sepsis).
Bağırsak florası herhangi bir şikayete yol açmaksızın da Clostridium difficile tarafından kolonize edilmiş olabilir. Bir antibiyotik tedavisi ile hastalık vakalarının ortaya çıkması arasında geçen süre genellikle birkaç gündür. Nadir durumlarda hastalığın ortaya çıkması haftalar ve hatta aylar sürebilir.
Bulaşıcılığın en yüksek olduğu dönem akut hastalık dönemidir. Bununla beraber hastaların mikropları dışkı yoluyla dışarı atmaları şikayetler sona erdikten sonra bir süre daha devam edebilir.
Clostridium enfeksiyonları en sık olarak hastanede yatan hastalarda görülür. Özellikle altta yatan bir hastalığı bulunan yaşlı kişiler ve son iki ay içinde antibiyotik kullanmış olan kişiler risk altındadır. Yaşlılarda ve savunma sistemi zayıf olan kişilerde hastalığın ağır bir şekilde seyretme riski daha yüksektir. İleri yaştaki kişilerde şikayetler ortadan kalktıktan sonra hastalığın nüksetmesine daha sık rastlanır. Hastanede yatan hastaların %20 ila %40’ında bu bakteri tespit edilebilmektedir. Fakat hastaların birçoğunda hiçbir şikayet görülmez.
Aşağıda belirtilen önlemlere dikkat ediniz:
1. El hijyeni
Prensip olarak: Ellerinizi düzenli olarak yıkayınız! Tuvalet ihtiyacınızı giderdikten sonra, gıdaları hazırlamadan evvel ve yemekten önce ellerinizi titizlikle yıkayınız! Su ve sabun ile sporlar da temizlenmektedir. Ellerinizi yıkadıktan sonra temiz bir havlu ile iyice kurulayınız. Hastalar ve diğer hane fertleri el hijyenini titizlikle yapmaya özellikle önem vermelidirler.
2. Alınacak diğer hijyen önlemleri
Daha geniş bilgi için yerel Sağlık Müdürlüğü hizmetinizdedir. Bulaşıcı ishal hastalıklarında Enfeksiyon Önleme Yasası hükümleri geçerli olduğu için burada güncel duruma ve enfeksiyonla ilgili konulara ilişkin kapsamlı bilgiler mevcuttur. Hastalık tablosuna ilişkin daha fazla teknik bilgi edinmek için Robert Koch Enstitüsü’nün sayfasını da (www.rki.de/clostridium) ziyaret edebilirsiniz. Hijyen ile enfeksiyondan korunma konusuna ilişkin daha fazla bilgiye Sağlık Eğitimi Federal Merkezi'nin sayfasından (www.infektionsschutz.de) ulaşabilirsiniz.