KIZIL

İnsanlarda hastalığa sebep olan patojenlere ilişkin bilgiler

Bilgileri indirin

  • Last update: 01.03.2024
    Last update: 01.03.2024
    Last update: 01.03.2024
    Last update: 01.03.2024
    Last update: 01.03.2024
    Last update: 01.03.2024

    KIZIL

    Türkçe (TR)
    PDF | 270 KB
    Last update: 01.03.2024
    Last update: 01.03.2024
    Last update: 01.03.2024
    Last update: 01.03.2024
    Last update: 01.03.2024
    Last update: 01.03.2024

Kızıl nedir?

Kızıl çocuklarda en sık görülen bakteriyel enfeksiyon hastalıklarından biridir. A grubu streptokoklar olarak adlandırılan kızıl bakterileri tüm dünyada görülürler ve genellikle boğaz iltihaplanmasına, ateşe ve deri döküntüsüne yol açarlar. Bu bakteriler toksin adı verilen ve semptomlara yol açan zehirli maddeler üretebilir. Kızıl atlatıldıktan sonra söz konusu patojen toksinlerine karşı bağışıklık kazanmış olur. Ancak bakteriler farklı zehirli maddeler oluşturdukları için kızıl hastalığına birkaç kere yakalanmak mümkündür. Kızıl son derece bulaşıcıdır. Bu sebeple hastalık, yılın soğuk mevsimlerinde, Ekim ve Mart ayları arasında kreşler ve okullar gibi toplum kuruluşlarında daima salgın şeklinde görülür.

Kızıl nasıl bulaşır?

İnsandan insana

Bakteriler genellikle geniz bölgesinde bulunurlar. Bunlar, konuşma, öksürme veya hapşırma esnasında çok küçük tükürük damlacıkları olarak havaya karışırlar ve solundukları zaman mukozaya yerleşirler. İnsanlar hasta olmadan kızıl bakterilerine kolonize olabilirler. Bununla birlikte bakteriler başkalarına bulaşabilir.

Eller veya kirlenmiş nesneler aracılığıyla

Ellerden veya sofra takımları veya oyuncaklar gibi ortak kullanılan ve üzerinde patojen bulunan nesneler aracılığıyla da bulaşma gerçekleşebilir.

Hastalarda ne gibi hastalık belirtileri görülür?

Başlangıçta, genellikle baş ağrısı, boğaz ağrısı, yutkunma şikayetleri, titreme nöbetleri ve hızla yükselen ateş görülür. Karın ağrısı ve kusma gibi belirtiler de görülebilir. Geniz ve boğaz kızarır, bademciklerde iltihaplanma ve bazı durumlarda beyazlık oluşur.

1 ila 2 gün sonra, tüm vücuda yayılan kaşıntısız bir deri döküntüsü ortaya çıkar. Döküntü avuç içlerinde ve ayak altlarında görülmez. Yanaklar oldukça kızarıktır, cildin rengi ağız çevresinde soluktur. Döküntü 6 ila 9 gün sonra kaybolur. Bundan birkaç gün sonra özellikle avuç içinde ve ayak tabanlarında olmak üzere deri soyulmaya başlar.

Kızılın bir diğer tipik, belirtisi de dildeki değişimdir: Dil ilk önce beyaz bir katmanla kaplanır, birkaç gün sonra ise kızarır (“frambuaz görünümlü dil”).

Kızıl bakterileriyle enfekte olmak diğer sağlık sorunlarına yol açabilir. Örneğin derin boğaz ağrıları, orta kulakta ve sinüslerde iltihaplanma oluşumu. Nadir durumlarda kalp kasında ve beyin zarında iltihaplanmalar da görülebilir. Kızıl bakterileriyle hayati tehlike barındıran enfeksiyonlar Almanya’da nadirdir. Olası, ancak çok nadir bir müteakip hastalık ise büyük eklemlerin ve kalbin iltihaplandığı ve böbreklerin etkilendiği akut romatizmal ateştir.

Hastalığın kuluçka süresi ne kadardır ve bulaşıcılık ne kadar sürer?

Hastalığın bulaşması ile ortaya çıkması arasında genellikle 1 ila 3 günlük bir süre geçer.

Kızıl antibiyotiklerle, tedavi edilirse, ilk ilaç alımını takip eden yaklaşık 24 saatin sonunda bulaşma tehlikesi ortadan kalkmış olur. Antibiyotik tedavisinin uygulanmadığı durumlarda hastaların bulaşıcı olmaları ilk şikayetlerin görülmesinden sonra 3 haftaya kadar sürebilir.

En fazla risk altında bulunan kişiler kimlerdir?

Herkes kızıl hastalığına yakalanabilir. Fakat enfeksiyon en sık olarak kreş ve okul çağındaki çocuklarda görülür.

Hastalık durumunda nelere dikkat etmeliyim?

  • Ateş ve deri döküntüsüyle seyreden boğaz iltihaplarını doktora muayene olarak açıklığa kavuşturunuz.
  • Kızıl antibiyotiklerle tedavi edilir. Bu bulaşma süresini kısaltır. Hastalık belirtileri zaman içinde iyileşmeye başlasa bile önerilen kullanım süresine riayet ediniz.
  • Hasta, bulaşma süresince diğer kişilerle teması mümkün olduğunca kısıtlamalıdır.
  • Yutkunma şikayetlerini tahammül edilebilir hale getirmek için püre veya çorba gibi yumuşak besinler yardımcı olabilir.
  • Özellikle ateşin yükselmesi durumunda bol sıvı tüketmek önemlidir; su, seyreltilmiş içecekler veya bitki çayları en uygun içeceklerdir.
  • Hastalar öksürme veya hapşırma esnasında diğer kişilerden uzak durmalı ve bu kişilere arkasını dönmelidir. Öksürme ve hapşırma esnasında elinizi değil, tek kullanımlık kağıt mendil veya acil durumlarda dirseğinizin iç kısmını kullanın. Kağıt mendilleri hemen kapaklı bir çöp kutusuna atınız.
  • Önemli: Ellerinizi düzenli olarak su ve sabunla iyice yıkayınız!
  • Kızıl hastalığında Enfeksiyon Koruma Yasası’nın kuralları geçerlidir. Kızıl hastalığı olan veya kızıl hastalığı şüphesi taşıyan kişiler okullar ve kreşler gibi toplum kuruluşlarını geçici olarak ziyaret edemezler. Ebeveynler toplum kuruluşlarını çocuklarının hastalığı konusunda bilgilendirmelidir.
  • Toplum kuruluşlarında çalışan kişiler, örneğin öğretmenler veya eğitimciler de kızıl hastalığına yakalandıklarında veya böyle bir şüphenin mevcut olması halinde bulaşıcılıkları devam ettiği sürece buralarda bakım hizmeti verdikleri kişilerle temas edecekleri faaliyetlerde bulunamazlar.
  • Çalışmaya ne zaman tekrar başlanabileceğine ve toplum kuruluşuna ne zaman geri dönüleceğine tedavi eden doktor veya yetkili yerel Sağlık Müdürlüğü karar verir. Antibiyotik kullanılan durumlarda bu genellikle ikinci gün mümkündür.

Kendimi nasıl koruyabilirim?

  • Bulaşıcılık süresi devam ettiği müddetçe mümkün olduğunca hasta olan kişilerle temasta bulunmaktan kaçınınız.
  • Temas enfeksiyonlarını önlemek için ellerinizi düzenli olarak su ve sabunla titizlikle yıkayınız.
  • Hasta kişiyle temasta bulunan kişilerin önleyici olarak antibiyotik tedavisi görmesine genellikle gerek yoktur. Böyle bir tedavi sadece, ağır temel hastalıklar veya savunma sistemi zayıflığı gibi sebeplerle ağır risk altında bulunan kişiler için önerilmektedir.

Kızıl hastalığına karşı bir aşı mevcut değildir.

Nerelerden bilgi edinebilirim?

Daha geniş bilgi için yerel Sağlık Müdürlüğü hizmetinizdedir. Burada güncel durum ve hastalıkla ilgili konular hakkında kapsamlı bilgiler bulunmaktadır.

HHastalık tablosuna ilişkin daha fazla (teknik) bilgi edinmek için Robert Koch Enstitüsü’nün sayfasını da (www.rki.de/scharlach) ziyaret edebilirsiniz.

Hijyen ile enfeksiyondan korunma konusuna ilişkin daha fazla bilgiye Sağlık Eğitimi Federal Merkezi’nin sayfasından (www.infektionsschutz.de) ulaşabilirsiniz.

Durum: 01.03.2024